Kompleksowa realizacja projektu + dostawa materiałów + nadzór + prace wykończeniowe
Medycyna estetyczna rozwija się szybko, architekci rozpoczynając projektowanie gabinetów medycyny estetycznej starają się odzwierciedlić tę dynamikę, uznając, że równie dynamiczne są potrzeby pacjentów. Pod pewnymi względami na pewno projekty te łamią konwenanse i wyraźnie odróżniają się od projektów gabinetów lekarskich. Z drugiej strony – do niedawna jeszcze gabinety medycyny estetycznej były przez prawo traktowane pod względem jakości projektów na równi z salonami fryzjerskimi i kosmetycznymi, zatem nie podchodzono do tej kwestii równie rygorystycznie, jak do projektowania gabinetów lekarskich. Ponieważ jednak rozporządzenie, które reguły te wprowadzało, przestało już obowiązywać, obecnie nie ma w polskim prawie jednolitego tekstu, który by je formalizował. Sanepid i inwestorzy nadal jednak jako punkt wyjścia przyjmują niefunkcjonujące przepisy, a zdaniem architektów jest to dobre rozwiązanie, bo były one rzeczowe i precyzyjne.
Gabinety medycyny estetycznej składają się nie tylko z samych pomieszczeń usługowych. Prawidłowe funkcjonowanie kliniki medycyny estetycznej zależy w dużej mierze od pomieszczeń pomocniczych, a te, aby spełniały swoje zadanie, muszą być odpowiednio zaprojektowane. W najogólniejszym zarysie należy stworzyć przynajmniej następujące pomieszczenia:
Nieprzechodnie pomieszczenie usługowe (gabinet medycyny estetycznej, zwany też pokojem zabiegowym, co jest może niezbyt precyzyjne, ale dobrze się przyjęło). Jest to podstawowe, ale wcale nie najbardziej reprezentacyjne pomieszczenie w całym obiekcie. Musi być zaprojektowane przede wszystkim zmyślą o sterylnej czystości;
Szatnia i poczekalnia. Nie muszą być one oddzielnymi pomieszczeniami – w zupełności wystarczy, aby w poczekalni wyznaczona była specjalna strefa, w której pacjenci mogliby zostawić swoją odzież wierzchnią. Jeśli jednak planowane jest również przeprowadzanie zabiegów dłuższych, po których pacjent będzie musiał jeszcze trochę odpocząć, to wówczas warto przeznaczyć na szatnię odrębne pomieszczenie lub w sferze wypoczynkowej zostawić miejsce, w którym pacjent mógłby złożyć część odzieży;
Pomieszczenie higieniczno-sanitarne (toaleta) dla pacjentów i personelu. Ze względów praktycznych bardzo często tworzy się co najmniej dwie niezależne toalety, ale jeszcze częściej w miarę możliwości lokalowych inwestorzy nalegają na stworzeni co najmniej dwóch toalet dla pacjentów – damskiej i męskiej;
Miejsce do przechowywania środków czystości. Nie musi to być duże pomieszczenie, ale powinno być architektonicznie wydzielone i w normalnych warunkach zamknięte, aby uniknąć przypadkowego pobrania środków. W takim „składziku” można z powodzeniem przechowywać także ręczny lub automatyczny sprzęt czyszczący;
Miejsce do przechowywania preparatów kosmetycznych. W zależności od specyfiki przechowywanych środków należy zapewnić odpowiednie warunki termiczne i wilgotność, stąd zalecenie, aby takie miejsce było architektonicznie wydzielone. Zwykle jest to niewielki skład lub magazyn o skromnej powierzchni. Część środków medycznych i preparatów kosmetycznych może być przechowywana w głównej strefie gabinetu, pod warunkiem jednak, że są one na bieżąco wykorzystywane i przechowywane w sposób uniemożliwiający pomyłkę przy pobieraniu preparatu;
Przestrzeń do składowania odpadów. Jej architektoniczne wydzielenie jest istotne ze względów sanitarnych, ale w przypadku przechowywania odpadów medycznych dochodzą jeszcze obostrzenia związane z przechowywaniem materiału biologicznego i potencjalnie skażonego. Tutaj już odrębne przepisy mówią o sposobach zabezpieczenia takiego materiału, jednak odrębne, zamykane pomieszczenie jest absolutnie niezbędne;
Dobry projekt gabinetu musi przewidywać rozmieszczenie wielu różnych urządzeń, sprzętów oraz umeblowania. O ile jednak zestaw meblowy można skomponować dość dowolnie, to już podstawowe wyposażenie jest narzucone przez przepisy, a jego montaż może wiązać się z koniecznością przeznaczenia na ten cel dodatkowych pomieszczeń.
Projektowanie gabinetów medycyny estetycznej wymaga sprostania wymaganiom stawianym przed gabinetami zabiegowymi (zgodnie z definicją są to wszystkie gabinety, w których prowadzi się zabiegi z naruszeniem ciągłości tkanek). W myśl odpowiednich przepisów jednym z najważniejszych elementów wyposażenia takiego gabinetu jest sprawny system wentylacji. W nowoczesnych projektach gabinetów medycyny estetycznej poświęca się temu zagadnieniu sporo czasu, ponieważ systemy wentylacyjne mogą być prowadzone tylko podtynkowo albo w systemie obudowanym, co może utrudniać ich przystosowanie do warunków lokalowych. Zapewnienie odpowiedniej wydajności przy jednoczesnym estetycznym rozmieszczeniu kratek wentylacyjnych jest tylko pozornie proste – w praktyce konieczne są często daleko idące modyfikacje istniejących projektów i instalacji w lokalu.
Rola światła jest olbrzymia – prawidłowa instalacja odpowiednio skonfigurowanych punktów świetlnych zapewnia możliwość trafnego diagnozowania i relatywnie łatwego przeprowadzania zabiegów z zakresu medycyny estetycznej. Poza tym światło ma też decydującą rolę w procesie kształtowania nastawienia pacjenta. Z tego powodu najczęściej w miarę możliwości dominantą jest światło naturalne. Kiedy jednak jego natężenie jest niewystarczające, stosuje się dodatkowe oświetlenie sztuczne. Kluczowa jest tutaj temperatura barwowa, ponieważ dobrania niewłaściwie utrudnia identyfikację zmian skórnych lub pewne prowadzenie narzędzi medycznych. Z tego samego powodu ważna jest niezawodność całej instalacji, co również komplikuje projekt gabinetu medycyny estetycznej, gdyż wymaga instalacji droższych podzespołów kontrolnych,a często także systemu zasilania awaryjnego.
Światło jest ważnym czynnikiem dekoracyjnym – rozsądnie wykorzystane może odmienić charakter każdego wnętrza. Warunkiem jednak jest szczególne ustawienie punktów świetlnych i umiejętne operowanie temperaturą barwową. Światło zyskuje wówczas zdolność pogłębiania kolorów wykończenia i dodawania kontrastu oraz głębi. To istotne, ponieważ większość gabinetów medycyny estetycznej jest projektowana w taki sposób, aby podkreślić higieniczną czystość wnętrza. Przez to dominującą barwą często staje się surowa i zimna biel, co niekoniecznie jest idealnym rozwiązaniem z punktu widzenia psychologii kolorów. Operowanie światłem oraz dodanie akcentów barwnych pozwala odmienić ten obraz na korzystniejszy.
Nie można powiedzieć, że w przypadku gabinetów medycyny estetycznej brakuje norm regulujących ich projektowanie. Można oczywiście zarzucić ustawodawcy, że nie zrobił od kilku lat nic, by te normy usystematyzować i uporządkować, ale wprawny architekt wnętrza zna przepisy i niepisane zasady dotyczące projektowania gabinetów medycyny estetycznej. Nawet jeśli wynikają one z nieobowiązujących aktów prawnych, to stosuje się je, jeśli dzięki temu można stworzyć lepsze projekty. Każda aranżacja jest jednak w dużym stopniu indywidualna – musi stanowić odbicie wizji i koncepcji marketingowej inwestora, ale musi również spełniać podstawowe wymagania funkcjonalne. W praktyce połączenie tych dwóch zestawów wymagań bywa bardzo skomplikowane, dlatego, choć w przypadku większości projektów można dostrzec pewne cechy wspólne, to jednak aranżacja gabinetów medycyny estetycznej są naprawdę bardzo różnorodne. Praktyka dowodzi, że ta różnorodność nie jest jednak miernikiem jakości. Każdego roku Sanepid kwestionuje do kilkudziesięciu projektów i zrealizowanych aranżacji, a bardzo często przyczyną krytyki są podstawowe błędy techniczne. Dowodzi to tylko tego, że dziś zdecydowanie zbyt często za projektowanie gabinetów medycyny estetycznej biorą się projektanci, którzy o tym specyficznym zagadnieniu nie mają zbyt wielkiego pojęcia.
Estetyka jest wizytówką i elementem strategii marketingowej. Może też stać się prezentacją wizualną idei gabinetu, a nawet przedłużeniem wizji lekarza, który w takim gabinecie pracuje. Projekt wnętrza gabinetu medycyny estetycznej nie jest jednak tylko sztuką wizualną ani okazją do zademonstrowania najnowszych trendów. Podstawowym wymogiem przy każdorazowym projektowaniu gabinetów medycyny estetycznej jest zachowanie ich najwyższej funkcjonalności również w tych obszarach, które nie doczekały się regulacji prawnej. Wnętrze ma być czyste, bezpieczne, komfortowe i ergonomiczne, a przy tym również atrakcyjne wizualnie – nigdy na odwrót, bo ładny, ale niefunkcjonalny gabinet nie przypadnie do gustu ani lekarzowi, ani jego pacjentom.
Zobacz również: Projektowanie gabinetów terapeutycznych